Giữ gìn sản vật quý
Xã miền núi Mỹ Lung với trên 85% dân số là người dân tộc Mường, sinh sống chủ yếu là sản xuất nông nghiệp. Một trong những sản phẩm chủ lực của người dân sản xuất và đem lại giá trị vật chất cũng như tinh thần lớn là lúa nếp Gà gáy của xã Mỹ Lung.
Lúa có thân cao khoảng trên 1,5m, được trồng từ tháng 5 đến tháng 10 và thích hợp với chất đất pha cát nên hạt gạo to, trắng. Đây cũng là giống lúa dài ngày, có mùi hương thơm, rất dễ bị sâu bệnh nên quá trình trồng và chăm sóc đòi hỏi kỹ thuật khắt khe hơn so với các loại lúa khác. Đặc biệt, phải hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, hoặc sử dụng ít nhất 14 ngày mới thu hoạch.
Sau khi thu hoạch, lúa được phơi khô, xay xát và chế biến thành xôi nếp với thời gian đồ xôi ngắn, xôi nếp có mùi thơm đặc trưng, dẻo, ăn không bị ngấy…
Chính nhờ những đặc trưng trên, tháng 10/2010 gaọ nếp Gà gáy Mỹ Lung đã được Cục Sở hữu Trí tuệ công nhận nhãn hiệu tập thể. Năm 2012, một tổ chức phi Chính phủ nước ngoài đã thực hiện dự án bảo tồn và phát triển gạo nếp Gà gáy. Từ đó đến nay, người dân xã Mỹ Lung luôn nỗ lực gìn giữ và xây dựng thương hiệu cho sản phẩm.
Gian hàng trưng bày và bán sản phẩm gạo nếp Gà gáy Mỹ Lung. |
Do thấy được lợi ích về giá trị tinh thần cũng như kinh tế từ đặc sản gạo nếp Gà gáy, ngày càng có nhiều hộ dân ở xã Mỹ Lung tham gia trồng trọt, sản phẩm tăng cả về số lượng và chất lượng. Mặc dù nếp Gà gáy hứa hẹn tiềm năng phát triển kinh tế của địa phương, nhưng thời gian qua việc sản xuất vẫn còn mang tính chất nhỏ lẻ, chưa xứng tầm với thương hiệu.
Để giữ gìn được sản vật quý của địa phương, chính quyền địa phương đã cùng với bà con nông dân xã Mỹ Lung bàn bạc và quyết tâm quy hoạch cánh đồng riêng để trồng gạo nếp, gìn giữ một sản vật quý.
HTX giúp mở rộng quy mô
Trước những đòi hỏi về chất lượng đó, HTX Sản xuất - Kinh doanh gạo nếp Gà gáy Mỹ Lung được thành lập, HTX đã cùng với chính quyền địa phương và bà con nông dân quy hoạch vùng sản xuất, nghiên cứu đặc tính của giống cây để đưa ra phương pháp chăm sóc phù hợp nhất.
Sản phẩm gạo nếp Gà gáy Mỹ Lung tham gia các hội chợ thương mại trong và ngoài địa phương tổ chức. |
Đến nay, HTX có hơn 360 hộ tham gia trồng lúa nếp Gà gáy. Năm 2020, tổng diện tích gieo cấy nếp Gà gáy của HTX đạt 95ha, năng suất trung bình đạt từ 120 - 150kg/sào, tương đương từ 3 - 4 tấn/ha; doanh thu trung bình đạt 90 triệu đồng/ha, cao gấp 3 lần so với trồng các giống lúa khác.
Ông Khúc Ngọc Tung, Giám đốc HTX cho biết, HTX đã đẩy mạnh hợp tác, liên kết tiêu thụ sản phẩm, mua máy móc, nâng cao giá trị sản phẩm sau thu hoạch, từ đó tăng thu nhập cho các thành viên và người dân địa phương.
“Để thu hút người tiêu dùng, sản phẩm gạo nếp Gà gáy Mỹ Lung được HTX đóng gói vào bao bì có trọng lượng 2kg/túi và 5kg/túi với họa tiết in 6 màu có logo, cúp vàng và giấy chứng nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh năm 2019, có hướng dẫn sử dụng, địa chỉ, đơn vị sản xuất đóng gói, mã số mã vạch truy xuất nguồn gốc xuất xứ”, ông Tung nói.
HTX cũng đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn thành viên và bà con nông dân về kỹ thuật trồng, chăm sóc theo hướng sản xuất hữu cơ, thân thiện với môi trường, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Đặc biệt là các khâu chăm sóc, thu hoạch và bảo quản, đảm bảo sản phẩm sạch, an toàn vệ sinh thực phẩm.
Đáng mừng là những năm gần đây, thấy được lợi ích từ đặc sản nếp Gà gáy, ngày càng có nhiều hộ dân áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, đảm bảo sản phẩm sạch, an toàn vệ sinh thực phẩm.
Đến nay, gạo nếp Gà gáy Mỹ Lung đã được chọn là 1 trong số ít sản phẩm OCOP 4 sao của tỉnh Phú Thọ, được HTX Sản xuất - kinh doanh gạo nếp Gà gáy Mỹ Lung quảng bá, giới thiệu và tiêu thụ tại siêu thị và một số đại lý trên địa bàn tỉnh cùng một số tỉnh, thành lân cận.
Sản phẩm gạo nếp Gà gáy Mỹ Lung logo bắt mắt, thu hút người tiêu dùng. |
Với doanh thu từ gạo nếp Gà gáy hằng năm ước đạt gần 2 tỷ đồng đã giúp các thành viên của HTX Sản xuất - Kinh doanh gạo nếp Gà gáy và người dân xã Mỹ Lung vươn lên thoát nghèo, cải thiện cuộc sống, góp phần xây dựng nông thôn mới.
Với cách làm quy mô, bài bản, khoa học và sản xuất an toàn, hy vọng trong tương lai, hạt gạo nếp gà gáy Mỹ Lung sẽ còn bay xa không chỉ thị trường trong nước mà còn góp phần vào kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam trong những năm tới.